(837) Itzvariety

   Witam wszystkich serdecznie, Phantom jak zwykle spóźniona. Nie umarłam, nie wykitowałam po świętach z przeżarcia, ogółem jest dobrze. Tyle o mnie. K., moja droga, przejdźmy do Twojego opowiadania, bo - bądź co bądź - po to się tutaj zebraliśmy.

  

   Część pierwsza: treść, treść i jeszcze raz TREŚĆ.

  K., czytałam dużo opowiadań. Jedne potrafiły rozbawić mnie do łez, przy innych załamywałam się psychicznie, a przy jeszcze innych po prostu wyłączałam komputer i szłam przed siebie, starając się o nich nie myśleć. Twoje jest inne. Po przeczytaniu całości poczułam się… obojętna. Wyprana ze wszelkich emocji.

   Tak, Twoje opowiadanie zobojętniło mnie jak kwas solny zobojętnia wodorotlenek sodu. Przez cały ten czas, praktycznie przez bite dwa miesiące starałam się napisać cokolwiek na temat tego, co zastałam u Ciebie na blogu. Jak widać – z marnym skutkiem.

  Z „Igrzyskami Śmierci” miałam do czynienia stosunkowo niedawno, gdyż nasza cudowna stacja telewizyjna wyemitowała je, kiedy już przejrzałam Twoje wypociny wzdłuż i wrzesz.

   Prolog zaskoczył mnie dość pozytywnie; krótki, treściwy, szybko przedstawił całą sytuację, jednak również zawierał coś, co męczyło mnie później przez cały czas: znasz może inne słowo poza „córeczką”? To tak, jakby podstawowa wersja tego słowa w ogóle nie istniała, co później doprowadzało mnie do małych stanów depresyjnych. Pomijając to, poznajemy główną bohaterkę, Spencer. Z jej perspektywy opowiadana jest cała historia. Leży sobie niczym pyszny naleśnik na arenie, próbuje ruszyć ręką, co o dziwo się jej udaje i kontynuuje dalszą „przygodę” na igrzyskach. Nie ma źle, większych błędów poza zgubionym ogonkiem w „ciesze” nie zauważyłam.

   W pierwszym rozdziale poznajemy nieco bliżej sytuację, jaka panowała w rodzinie Spencer, oraz staruszkę o imieniu Madley. Przy okazji znalazłam aż jedno słowo „córka” i dowiedziałam się, że ma na imię Charlotte. To ważna informacja, bo na piętnaście stron w Wordzie pada ona dokładnie sześć razy, i to trzykrotnie w samym epilogu. Dążę do tego, że mogłaś spokojnie pozamieniać niektóre „córeczki” na normalne „Charlotta” – uwierz mi, Twoi czytelnicy nie mają aż takiej sklerozy, żeby nie zapamiętać tego. Dalej cała trójka trafia na Dożynki, podczas których wybrano Spencer i Kazerana - chłopaka, który miał kiedyś obok niej stragan - na uczestników Igrzysk. Żali się, biedna, że ma ponad osiemnaście lat, później – po chwilowym przemyśleniu - jednak ponad dwadzieścia, i nie mogła trafić do kuli z losami. Prowadząca machnęła na to ręką, bo to nie jej biznes, i wszystko kończy się omdleniem dziewczyny.

   Już tutaj zauważyłam pewną prawidłowość – bowiem od rozdziału pierwszego sukcesywnie myliłaś sobie czasy. Większość tekstu, nie licząc prologu, była napisana w czasie przeszłym, a tu nagle - niespodzianka! Wpadamy w teraźniejszość! Musisz być konsekwentna, bo jak nie Ty, to kto?

   Drugi rozdział rozpoczęłaś właśnie od niespodzianki czasowej. Później zniszczył mnie tok myślenia głównej bohaterki – o mało nie pokazała światu całej treści żołądka, ale mogła spokojnie myśleć, jaka pościel była mięciutka i zapraszająca do snu. Nie wiem, czy ktoś, komu żołądek tańczy macarenę, może o czymś takim myśleć. W drugim akapicie trzy bądź cztery razy powtórzyłaś wyrażenie „rozejrzałam się”, a jak zobaczyłam liczbę napisaną cyframi, to odechciało mi się wszystkiego. Naprawdę. To są błędy i brzydkie zwyczaje (na przykład te nieszczęsne cyfry), które można wyeliminować praktycznie po pierwszym czytaniu. Już w sumie olałam nawet to, że kiedy wstała, to nie poszła od razu do łazienki, tylko porozglądała się dookoła i dopiero wtedy ruszyła umyć twarz i doprowadzić się do względnego porządku. Jednak to i tak nie pobije opisu Spencer dotyczącego niej samej: „Przez chwilę wpatrywałam się w swoje odbicie w lustrze, w którym widziałam ładną i zgrabną brunetkę, z ciemnymi oczami i jasną cerą. Zmarszczki pojawiały się u mnie szybciej niż u innych, a także czasami zdarzył się jakiś wyprysk, jednak to nie odejmowało mi dużo od urody”. To, co teraz przytoczyłam, to zmora niemal każdego początkującego pisarza – dosłowny, do bólu niepotrzebny i suchy opis wyglądu bohatera. Wystarczyło rozłożyć to gdzieś między innymi zdaniami, mogła biec, a ciemnobrązowe włosy falowałyby na wietrze. Bystre, ciemne oczy wypatrywałyby zwierzynę, a zgrabna sylwetka migałaby przeciwnikom spomiędzy drzew. Da się? Nie trzeba walić czegoś takiego prosto z mostu. Pod koniec rozdziału zaś utwierdziłam się w przekonaniu, że Spencer naprawdę jest irytująca, a pokazuje to fakt, że jej mąż zrobił wszystko, by przy niej być, a ona go jeszcze opieprzyła, że dołożył jej matce obowiązków… Racjonalność racjonalnością, ale zdzierżyć tego nie mogłam. Tak samo jak tej piątki zapisanej cyfrą. „Czegoś takiego się nie robi i koniec” pomyślałam, ale jak tylko zobaczyłam dystrykty i wiek zapisane cyframi, to zachciało mi się płakać. Wszystkie liczby we wszelakich opowiadaniach i w prozie rozrywkowej jako takiej zapisujemy słownie. Literki są ładne, dlaczego nie wykorzystywać ich częściej?

   Powiem Ci, że ogarnęła mnie cudowna konsternacja po przeczytaniu fragmentu, gdy Spencer stanęła przed organizatorami, i nagle z przestraszonej matki-zielarki stała się Legolasem i Chuckiem Norrisem w jednym. Niemal każdy nóż wbijał się z mistrzowską precyzją w sam środek manekinów treningowych, no coś cudownego. Chciałabym, abym zawsze, kiedy moje zdenerwowanie sięgałoby poziomu skrajnie niebezpiecznego, stawała się kobietą-terminatorem. Ale jeszcze lepiej, ostatni akapit po prostu zmiótł mnie z powierzchni ziemi. Poczułam się, jakbym czytała pamiętnik jakiejś nastolatki: „Wtuliłam się w niego i zaczęłam całować. On również to odwzajemnił. Nasze pocałunki pogłębiały się, a ręce błądziły po ciele. Pierwszy raz od dawna miałam taką ochotę na mojego męża. […] Ciesze się, że to zrobiliśmy”. Nie dość, że dokładnie te słowa (bo jednak cały fragment taki nie jest) zabrzmiały trochę infantylnie, to później pomyliłaś czas z przeszłego na teraźniejszy i w zapomniałaś ogonka w „cieszę”. Tyle emocji na jeden rozdział…

   W kolejnym fragmencie, którego początek był naprawdę przyzwoity, poza powtórzeniem „mojej córeczki” (chyba już o tym wspominałam… nadużywasz tego słowa i w dodatku niepotrzebnie dajesz zaimek „mojej” – cały czas piszesz tylko o jednej córce, nie trzeba podkreślać tego nawet w dialogach, że jest jej) natrafiłam na kwintesencję kobiecego myślenia. Otóż nasza droga Spencer musiała przejść przez stylistę i wizażystę w jednym, a zdania, które teraz zacytuję, stały się bazą do tego, aby stworzyć komiks poniżej: „Może to trochę nie na miejscu, ale już wiedziałam, że będę w nim [stroju] świetnie wyglądać” oraz „Gdy skończył i zobaczyłam całokształt, przez chwilę pomyślałam, że tak mogę umrzeć. Wyglądałam przepięknie”. No, jakby nie było, to takie jest założenie Igrzysk…

   Dalej już zagłębiamy się w opis akcji właściwej, czyli Mortal Combat pomiędzy dwudziestoma czteroma uczestnikami. Spencer posłuchała rad swojego męża i popędziła prosto do lasu, gdzie „Po mniej więcej godzinie drogi, uznałam, że wypadałoby znaleźć wodę. Mój organizm powoli zaczął wołać o nawodnienie”. Wołanie o nawodnienie? Że co? Takie udziwnienia naprawdę powodują, że czytelnik parsknie śmiechem, mimo iż autor nie miał takiego zamiaru. Wystarczyło dopisać w pierwszym zdaniu, że chciało jej się pić, to drugie zdanie byłoby wtedy w ogóle niepotrzebne. No i zbędny pierwszy przecinek przed „uznałam”.

Zmiażdżyła mnie praktycznie zerowa reakcja Spencer na śmierć chłopaka z dziewiątego dystryktu, przed którym uratował ją David – mieszkaniec dystryktu dziesiątego, któremu pomogła przy nauce ziół. Fakt, sparaliżowała ją sytuacja, że ktokolwiek ją złapał, ale na to, że pod jej nogami leżał martwy albo chociaż półżywy chłopak, już w sumie nie zareagowała.

W czwartym rozdziale zaskoczyła mnie idea wykorzystania humanoidalnych maszyn, które były atrapami rodzin uczestników. Bardzo dobry pomysł, naprawdę, i gratuluję, jeśli nie pojawił się wcześniej w książce. Tak samo krótka, ale treściwa wymiana zdań między Spencer i Davidem była napisana naprawdę przyzwoicie, a przyrównanie bohaterki do kury, której obcięto głowę, spodobało mi się najbardziej. Równie dobrze napisałaś fragment zaraz po tej rozmowie, gdy Spencer zastanawiała się nad tym, czy pomóc Kazeranowi, czy może jednak udać się do wodopoju. Bardzo przyjemnie się go czytało.

   Zauważyłam, że upodobałaś sobie określanie czasu jakichś czynności. Raz Spencer biegła przez trzydzieści minut, później sprawdzała każdą roślinę piętnaście minut. Nie musisz idealnie wszystkiego rozplanowywać czasowo, to nie przepis kucharski albo odliczanie bomby zegarowej. Wystarczy raz za czasu użyć słowa „kwadrans” albo „po dłuższej chwili”.

Ostatni rozdział przed epilogiem to punkt kulminacyjny całej historii. Kazeran, którego opatrzyła Spencer, zalecał się do niej, a ona bez cienia wątpliwości mu odmawiała. Pod koniec okazuje się, że chłopak ma na jej punkcie obsesję, co przedstawiłaś z jego perspektywy. Cała historia kończy się dość tragicznie – nie będę mówić, w jaki sposób, ale pewnie każdy się domyśla.

   Co do rozdziału piątego wraz z epilogiem, to warto je ze sobą połączyć. Przedstawiłaś sytuację z obu stron – Kazerana i Spencer, ich walkę i wtargnięcie Davida pomiędzy nich. Mam tu zastrzeżenia, jak do całości utworu, ale chciałabym się skupić na ostatnim fragmencie w epilogu. Bowiem odeszłaś całkiem od pierwszej osoby, opisując go w trzeciej. Zabieg dość przyzwoity, nie powiem, jednak kłóci mi się z całością opowiadania i za bardzo od niego odstaje. Rozumiem, że chciałaś dać sobie nieco większe pole do popisu i dokończyć wszystko, obejmując cały problem szerzej niż z perspektywy Spencer, jednak twierdzę, że równie dobrze mogłaś epilog opisać ze strony Seana – męża głównej bohaterki. Sądzę, że to też by miało swoje plusy.

   Przechodząc już do końca całości, mam do Ciebie kilka zastrzeżeń, a każdemu poświęcę jeden „mały” akapit . Będzie bardziej przejrzyście, tak mi się przynajmniej wydaje.

   Przede wszystkim – fabuła. Porwałaś się na powielenie schematu, wprowadzając tylko inne postaci do całości. „Takie prawa fan-fiction” – stwierdzą jedni, jednak odczułam, że gdzieś z tyłu głowy ciągle miałaś główną bohaterkę z oryginalnej powieści. Dało się to odczuć przy sytuacji w drzewie, gdzie po prostu reakcja Spencer różniła się od Katniss. W całej kreacji Spencer wyczuwałam ogromne zależności między nią, a oryginalną bohaterką. Obie walczyły dla kogoś, były pomocne dla innych (co również polecali im mentorzy) – dużo w ich charakterach pokrywa się ze sobą. Takie wnioski wysuwam, nie czytając książki i opierając się wyłącznie na filmie. Co może Ci pomóc… Trudno mi powiedzieć. Przede wszystkim ciągłe pisanie, szukanie swoich bohaterów, rozumienie ich, zadawanie sobie ciągłych pytań – dlaczego? po co? w jakim celu? Kreacja postaci jest naprawdę ważna i warto poświęcić dla niej dużo więcej czasu.

   Kolejnym Twoim problemem jest tempo. Każda książka czy opowiadanie ma własne tempo. Da się go zróżnicować, wstawiając dialogi i zmieniając długość zdań. Powinno się wykorzystywać różne zdania dla opisów akcji, refleksji bohaterów i opisów przyrody, czego Ty nie robisz. Rozróżnij opisy, kiedy bohater jest zadowolony, smutny czy ucieka przed śmiercią. To samo tyczy się opisów okolicy – są całkiem inne, kiedy rodzina wybiera się na popołudniowy piknik, a inne, niż jak tą samą drogą biegnie chłopak, którego goni czarna ciężarówka. Warto to pokazać. Krótkie zdania są zarezerwowane raczej dla sytuacji nagłych, gwałtownych – te dłuższe dla małej sielanki.

   Dialogi u Ciebie są zbudowane raczej poprawnie – to dobra wiadomość. Wielu domorosłych pisarzy ma problem z takimi rzeczami, gdyż sądzą, że to nie jest ważne, co jest ogromnym stekiem bzdur. Ty starasz się trzymać ogólnie przyjętych zasad i to się chwali. Problemem jednak nie jest budowa, lecz to, co w sobie zawierają. Twoi bohaterowie nie są charakterystyczni, kiedy mówią. Dialog często jest ich jedyną opcją, aby pokazać swój charakter, a Ty im ją zabierasz. Przecież jeden może mówić krótko, lakonicznie, a inny opisywać wszystko ze szczegółami, na co reszta będzie reagować westchnieniem. Postaraj się na samym początku określić, w jaki sposób będą mówić Twoi bohaterowie, jakie będą mieć charakterystyczne odzywki. Tu nie chodzi o wypisanie szczegółowo, jak ktoś buduje swoją wypowiedz – raczej o to, abyś miała w głowie wygenerowany głos swojej postaci, z którą rozmawiasz. Zapamiętaj, jak ona to robi – bardzo Ci to pomoże w tworzeniu dialogów.

   I ostatnie. Coś, co naprawdę mocno wkurzało mnie podczas czytania, to niekonsekwentność w czasach. O ile prolog był w teraźniejszym, a reszta – patrząc ogółem – w przeszłym, to zdarzały Ci się błędy, mieszając je. Przykład? „Starałam mu się to wybaczyć, ale do tej pory trzymamy się na dystans, co nie znaczy, że mi na nim nie zależy”. Albo „Obiecuję, że od dzisiaj to się zmieni. W końcu jego miłość jest odwzajemniona”. No i ewidentny błąd, bo tamte od biedy i zamkniętymi oczami da się wyjaśnić: „Wstałam powoli z łóżka i zaczęłam rozglądać się, czy jest tu łazienka”. Musisz bardzo uważać na „jest”, „był” i odmianę czasowników przez czasy. Mam przyjaciółkę, której betuję teksty, i ona ma ten sam problem. Kiedy spytałam się jej, dlaczego miesza czasy, odpowiedziała mi „nie wiem, nie panuję nad tym”. Sądzę, że masz coś podobnego. Nie wiem, jaka rada byłaby adekwatna do tego problemu, ale wydaje mi się, że ciągłe pisanie i sprawdzanie tego naprawdę skrupulatnie w jakimś stopniu powinno pomóc.

   Pomimo tych wszystkich błędów, jakie wymieniłam, Twoje opowiadanie nie jest takie złe, jak pewnie teraz sądzisz. Wszystko rozbija się o dopracowanie i skupianie się na tekście, a później umiejętne wyczyszczenie go z wszelakich błędów. Twój styl jest dość specyficzny, a warsztat dobry, więc nie pozostaje nic innego, jak tylko ostre ćwiczenie. Wymieniłam większość tych błędów, byś wiedziała, nad czym warto popracować przed kolejnym opowiadaniem bądź powieścią. Życzę Ci ogromnej werwy w tym, bo na pewno się to opłaci.

   Część druga: poprawność nie woła o pomstę do nieba. To cud!

   I tutaj jestem z Ciebie naprawdę dumna. Robisz mało błędów, z przecinkami nie jest tak źle, a i dialogi są zapisane w miarę przyzwoicie. Wymienię tutaj tylko kilka przykładów, bo – naprawdę – nie ma ich dużo:

„[…] zaczęła penetrować książkę, kartka po kartce”. Niepotrzebny przecinek, a ta penetracja… Może „przeglądać”?

„Przyjdę za kilka dni i opowiem ci [,] czy udało mi się z tą rośliną”. Tu zaś brakuje znaku. O ile są reguły mówiące o tym, że przed „czy” nie stawia się przecinka, o tyle w tym przypadku trzeba go postawić, ponieważ oddzielasz czasowniki w zdaniu złożonym.

„- Pa, kochana. - Odpowiedziała staruszka […]”. Robisz jeden podstawowy błąd: nie myślisz czasem, co określają didaskalia. W tym, i jeszcze kilku innych przykładach, „odpowiedziała” określa wypowiedź. Jeśli didaskalia określają jakiś ruch bądź czynność niezwiązaną stricte z wypowiedzią, wtedy dajemy wielką literę.

„W każdej chwili, mój mąż mógł wrócić do bycia mentorem, jednak nie chciał na tak długi okres czasu zostawiać mnie i naszej córeczki”. Niepotrzebny jest ten pierwszy przecinek. A w dodatku mamy potwierdzenie, że zbyt często używasz słowa „córeczki” i zaimka, który chyba wrósł na dobre do tego słowa – zamień to całe wyrażenie na zwykłą „Charlottę”.

„Po przeczytaniu jej, poczułam w żołądku nagły głód, więc czym prędzej udałam się do wymienionego wcześniej dzwonka”. Niepotrzebny pierwszy przecinek.

„- Chodźmy już, jestem głodna... - złapał mnie […]”. A tutaj zaś didaskalia powinny zaczynać się od wielkiej litery, bo, jak wcześniej wspomniałam, nie określasz sposobu wypowiedzi tylko inną czynność.

„Opruszył mi policzki […]”. Oprószył, to nawet Word podkreśla.

„Po chwili skapnęłam się, że coś jest nie tak […]”. Całkowicie nie pasuje mi tutaj to słowo. Nie jest to jakiś błąd, to raczej moja luźna uwaga – tutaj bardziej pasuje „zauważyłam”.

   No i to by było na tyle. Nie chciałam wymieniać wszystkich błędów, bo to mija się z celem. Sprawdź cały tekst, odszukaj zagubione ogonki w tekście, najlepiej daj to osobie trzeciej, która nigdy nie spotkała się z nim, aby mogła go zbetować należycie.

   Część trzecia: luźne uwagi, bo o gustach też warto podyskutować.

   1. Twój blog jest… charakterystyczny. Ładne, pastelowe kolory oraz powitanie „Welcome to my blog”. Minimalizm jest w cenie, a i mnie się to podoba. Jedynym małym zastrzeżeniem co do wyglądu to może nieco ciemniejszy kolor dla czcionki, bo po dłuższym czytaniu rozpływa się w tle.

   2. „Witaj na moim blogu. Jest to strona poświęcona historii na podstawie Igrzysk Śmierci. Jeśli szablon jest za mały i nieczytelny: 'ctrl' i '+' :)”. Zmiażdżyło mnie to. Z jednej strony cudowne wybrnięcie z sytuacji, a z drugiej to Ty powinnaś zadbać o czytelność, nie czytelnik.

   3. Błagam, zainwestuj w spis treści, szeroką listę, archiwum, cokolwiek. Żeby dostać się do starszych wpisów, musiałam ciągle molestować „starsze wpisy”. Dobrze, że nie opublikowałaś trzydziestu rozdziałów, bo bym chyba wyskoczyła z okna. Niestety, mieszkam tylko na pierwszym piętrze, ale jak to mówią „jak ktoś ma pecha, to i palca w dupie złamie”.

   Dziękuję Ci, że się zgłosiłaś i tak cierpliwie czekałaś na tę ocenę – bardzo Cię przepraszam za zwłokę i dziękuję za wyrozumiałość. Ocenę pozbawiłam większych udziwnień, gdyż stwierdziłam, że będziesz bardziej nastawiona na naukę, niż rozrywkę. Tak więc adios!

   Komiks na podstawie znanego mema na Kwejku – teksty w dymkach są mojego autorstwa (nie wiem czy się cieszyć, czy płakać).